Dobór felgi nie sprowadza się tylko do designu, rozstawu śrub mocujących czy wielkości. Spośród oznaczeń spotykanych na obręczach samochodowych na szczególną uwagę zasługuje offset, powszechnie znany jako ET. Zalicza się go do trzech najistotniejszych czynników, które umożliwiają bezpieczny i bezproblemowy montaż felg. Mimo tak ważnej roli offset wzbudza sporo wątpliwości, które warto rozwiać. Parametr ET może być neutralny, dodatni lub ujemny. Już to powinno wzbudzić ciekawość, zatem tym bardziej zachęcamy bo lektury naszego wpisu.
Przeznaczając niemałe pieniądze na nowe obręcze, dobrze jest zadbać o detale umożliwiające i ułatwiające montaż. Auto na nowych felgach ma nie tylko zyskać na wyglądzie. Ma też się lepiej i bezpieczniej prowadzić. Istotne znaczenie ma również zgodność przeróbek, a za taką można uznać wymianę felg na niefabryczne, z przepisami regulującymi warunki techniczne dopuszczające auto do ruchu. Odsadzenie felgi (spotyka się też termin „osadzenie”) jest regulowane przez producenta auta (homologacja).
Z artykułu dowiesz się między innymi:
- Czym jest ET.
- W jakim stopniu można zwiększać lub zmniejszać ET.
- Co to są tuleje dystansowe do felg.
- Czym są felgi skręcane.
Co to jest ET felgi?
Na początku warto rozszyfrować pochodzący z języka niemieckiego skrót ET. Einpress Tiefe w wolnym tłumaczeniu oznacza zrównoważone odsadzenie. W branży powszechny jest także pochodzący z angielskiego termin offset, coraz częściej stosowany zamiennie. Offset ma też kilka innych znaczeń, stąd zapewne wielu specjalistów stosuje terminologię ET. A może chodzi tylko o krótszą nazwę? Dla osoby zainteresowanej wymianą felg nie ma to aż tak dużego znaczenia, ale znajomość obu terminologii nie zaszkodzi.
ET felgi to odległość między piastą i samą felgą. Im wartość ET jest wyższa, tym koło jest bardziej schowane w nadkolu – np. ET 30 będzie wskazywać, że koło znajduje się głębiej niż przy ET 10. Trzeba nadmienić, że i zbyt głęboko schowana obręcz, i zbyt wystająca może mieć negatywne skutki związane z prowadzeniem auta. Węższy rozstaw kół to gorsza stabilność. Dodatkowo zbyt głębokie osadzenie to też ryzyko kontaktu felgi z zaciskiem hamulcowym. W skrajnych przypadkach wspomniany zacisk może się nie zmieścić. Także felga wystająca na zewnątrz, poza obrys auta, także nie jest rozwiązaniem idealnym. Nie dość, że w samochodach poruszających się po drogach publicznych koło nie może wystawać poza obrys nadwozia, to jeszcze zwiększa się ryzyko kontaktu koła z nadkolem (szczególnie przy wzroście obciążenia).
Jak wspominaliśmy, offset felgi może być dodatni, ujemny lub neutralny (0). Jeśli płaszczyzna montażowa obręczy jest wysunięta na zewnątrz nadkola względem osi symetrii przekroju felgi o 20 mm, wtedy ET wynosi -20. W sytuacji odwrotnej stosuje się oznaczenie ET 20. Kiedy oś symetrii przekroju felgi pokrywa się z płaszczyzną montażową, osadzenie felgi wynosi 0 (ET 0). Co ważne dla kupujących nowe felgi, nie ma potrzeby samodzielnego mierzenia offsetu, ponieważ ten parametr jest umieszczony w specyfikacji produktu i zazwyczaj znajduje się też na wybitym na obręczy oznaczeniu.
Zmiana ET felgi
Najprostszym rozwiązaniem przy zakupie obręczy jest wybranie nowych o parametrze identycznym jak poprzedni komplet. Można też w nieznacznym stopniu zmieniać rozstaw kół w dowolną stronę – producenci samochodów dopuszczają przeróbki w tym zakresie o 2 proc. Przy samochodzie o rozstawie kół 1500 mm (np. tyle mają takie auta, jak Subaru Impreza III sedan czy Jaguar XJ V generacji) można zatem bez przeszkód modyfikować tę wartość w zakresie 1470-1530 mm. Co istotne, w tym przypadku zmiana zakresu ET pojedynczej felgi musi mieścić się w zakresie od -15 do +15 (wspomniane 30 mm przypada na dwie felgi). W tym miejscu dobrze jest dodać, że w większości aut rozstaw kół przednich nieznacznie odbiega od rozstawu tylnych.
Częstą praktyką stosowaną nie tylko przez amatorów tuningu jest zmiana obręczy na szersze. Także coraz więcej modeli aut jest homologowana z dwoma czy nawet trzeba rozmiarami opon (także obręczy). Zatem jeśli rozważasz zamontowanie większych felg, miej na uwadze, że osadzenie także powinno wzrosnąć. Bez tego może dojść do sytuacji, w której nowe obręcze są za szerokie i nie mieszczą się w nadkolach.
O korekcie offsetu warto sobie przypomnieć podczas zamiany felg stalowych na aluminiowe. Te drugie zazwyczaj są szersze (w identycznym rozmiarze). To istotna informacja, zwłaszcza dla kierowców, którzy stosują dwa komplety kół – opony letnie z felgami z lekkich stopów i opony zimowe z felgami stalowymi/
Przeczytaj jeszcze: Dobór felg do opon, czyli szerokość opony a szerokość felgi
Tuleje dystansowe do felg
Jeżeli felgi nie są odpowiednio dopasowane do samochodu, wiele osób decyduje się na tuleje dystansowe. Rozwiązanie rozpowszechnione pośród fanów tuningu zdaje egzamin także w przypadku aut w podstawowych wersjach, których właściciele nie mają w zwyczaju zbytnio wyróżniać się na drodze. Dystanse do felg pozwalają odsunąć obręcz od elementów schowanych w nadkolu. Dzięki nim można wyeliminować ryzyko obcierania obręczy o komponenty zawieszenia czy układu hamulcowego.
Oczywiście dystanse do kół zwiększają rozstaw osi. Auto osadzone „szerzej” prezentuje się agresywniej, muskularnie, bardziej sportowo. Dobrze jest przypomnieć, że tuleje dystansowe, zwiększając rozstaw kół, mają wpływ na stabilność auta. Na poprawę właściwości jezdnych. Stąd ich popularność zarówno wśród miłośników tuningu, jak i w sporcie motorowym. Możliwość odsunięcia od wnętrza nadkola umożliwia też montaż większych zacisków i tarcz hamulcowych – to następny z atutów, o którym wspominają fani motoryzacyjnych przeróbek.
Przypomnijmy, że dystanse do felg pozwalają na montaż akcesoryjnych obręczy, kiedy offset nie pokrywa się z wytycznymi producenta samochodu – chodzi o rozstaw osi. Należy wiedzieć, że modyfikacje związane ze zwiększeniem rozstawu kół niosą ze sobą też negatywne konsekwencje. Najbardziej narażone na dodatkowe obciążenia są łożyska w kołach. Także elementy zawieszenia mogą pracować pod zwiększonymi obciążeniami, co przełoży się na skróconą żywotność.
Dzięki dystansom do felg można operować szerokością rozstawu kół w ogromnym zakresie. Dystanse pozwalające zmieniać zakres w przedziale do 30 mm polecane są nie tylko amatorom tuningu, ale też zwykłym kierowcom, którzy chcą zamontować nowe felgi. Natomiast dystanse zwiększające rozstaw osi o 40, 60 czy nawet 90 mm rekomendowane są do tuningu czy motosportu. Chcąc legalnie użytkować auto ze zwiększonym rozstawem kół, należy mieć na uwadze, że te nie mogą wystawać poza obrys nadwozia. Przydatne mogą być poszerzenia nadkoli.
Zamów tuleje dystansowe do felg
Oczami eksperta
Spytaliśmy eksperta z Inter Cars, czy są inne sposoby na zmianę ET felgi, poza tulejami dystansowymi. Interesującą konstrukcją są felgi skręcane. W porównaniu do powszechnie znanych obręczy odlewanych są dużo bardziej uniwersalne. Są też odpowiednio droższe, stąd większość kierowców traktuje je jako ciekawostkę. Aluminiowe felgi skręcane wyróżniają się zmiennym offsetem. Opatentowany przez niemiecką firmę BBS felgi cenione są przez zaawansowanych amatorów tuningu. Felga BBS składa się z dwóch elementów. Pierwszym jest obręcz (spotyka się też nazwę „kołnierz”), drugim część środkowa, pełniąca rolę wypełnienia. Oba elementy łączone są za pomocą śrub i nakrętek – można regulować długość śrub lub też zwiększać dystans między kołnierzem i środkiem obręczy, używając podkładek dystansowych. Wspomniana regulacja umożliwia szybką zmianę ET felgi bez konieczności stosowania tradycyjnych tulei dystansowych.
O(d)sadzenie ma znaczenie!
Dobór akcesoryjnych felg nie jest tak oczywistą sprawą, jak mogłoby się wydawać. Wzornictwo obręczy, liczba i rozstaw śrub mocujących czy mierzona w calach wielkość nie wystarczą, aby dobrze wybrać pasujący zestaw. Ale dzięki wiedzy, czym jest ET felgi, zakup nie powinien przysporzyć żadnych kłopotów. Offset obręczy to parametr zbyt istotny, by go ignorować. Mając tę wiedzę, dużo łatwiej przyjdzie dobranie wymarzonych felg.
